Ձեռագրաբանություն․ ձեռագիրը՝ անհատականության հայելին

Բոլորիս հետ էլ կյանքի ընթացքում լինում է, որ ինքներս մեզ մեր վարքի կամ անհատականության խորքերի մասին հարցեր տանք։ Ձեռագրաբանությունը՝ արվեստ և հումանիտար գիտություն, ձեռագրի միջոցով մեզ մեր ես-ին մոտեցնելով՝ կարող է օգնել հասկանալու, թե ինչպես ենք գործում և բացահայտել մեր անհատականության թաքնված կողմերը։

Ձեռագրաբանությունը ձեռագիրն ուսումնասիրելու արվեստն է՝ անհատականության ու հիմնական վարքագծերը երևան հանելու համար։ Ձեռագրի վերլուծության հետ առնչվող առաջին աշխատանքը իտալացի Կամիլիո Բալդիի հեղինակածն է, որը լույս է տեսել 1622 թվականին։ Բայց միայն 19-րդ դարում է անհատականության հանդեպ հետաքրքրությունը մեծացել, այդ թվում՝ ձեռագրի միջոցով։

Կրոնական հաստատության ղեկավար Ժան-Իպոլիտ Միշոնը առաջինն էր, որ տարված էր ձեռագրաբանությամբ։ Նա 1871 թվականին հիմնադրել է Ձեռագրաբանության ֆրանսիական ընկերությունը, որը Ֆրանսիայում ուսուցման ռահվիրա և տեղեկատու է։ Բայց Աբբե Միշոնի ձեռագրաբանությունը նշանների ձեռագրաբանություն էր։ Ձեռագիրը վերլուծվում էր բոլոր փոքր նշանների, հիմնականում՝ տառերի ձևերի միջոցով, և մեկնաբանությունը այդ նշաններից էր բխում։ Այսօր շատերիս համար ձեռագրաբանությունը սխալմամբ մնացել է պարզապես նշանների վերլուծությունը։ Այնուամենայնիվ, շատ վաղ՝ դեռ 19-րդ դարում, Աբբե Միշոնի աշխատանքներով հետաքրքրվում էր և դրանք քննադատում էր Կրեպիո-Ժամենը՝ ֆրասիացի ժամագործ, որն օժտված էր, ինչպես հարկն է, մեծ դիտողունակությամբ ու մանրախնդրությամբ։ Վերջինս ձեռնարկել է այդ նշանների դասակարգումն ու վերախմբավորումը։ Նա ձեռագրին մոտեցել է այլ կերպ՝ կարևորելով դրա դասավորությունը թղթի վրա։ Որպես ծավալուն աշխատանքի եզրակացություն՝ Կրեպիո-Ժամենը տառերի ձևի պարզ քննության ձեռագրաբանական հետազոտություն գրեց։ Նա ստեղծեց 7 դաս և 175 տեսակ և տերմինաբանություն, որը կարելի է կիրառել ձեռագրի վրա։

ՄԻԱՅՆ ԲՆՕՐԻՆԱԿՆԵՐ

Ձեռագրաբանության մեջ էական դեր ունեն ամեն ինչ լավ զննելը և ձեռագրի բոլոր բնութագրիչները՝ տողի հետ հարաբերությունը, գրիչի սեղմման չափը, տարածությունը, տառերի կապումը, շարունակականությունը, չափումը, ձևը, արագությունը և շարժումը հաշվի առնելը։ Այս բոլոր տարրերի ամբողջությունն է, որ հնարավոր է դարձնում աշխատանք տանել ոչ թե պարզ նշանների, ինչպես Աբբե Միշոնն է սովորեցրել, այլ հենց գրության հետ։

Ձեռագրաբանը պետք է մշտապես աշխատի բնօրինակների հետ, քանի որ գծի որակը, այն տանելու ձևը և սեղմման չափը վերլուծության կարևոր տարրեր են։ Ուստի հնարավոր չէ ձեռագրաբանությունն իրականացնել ֆաքսի կամ լուսապատճենի հիման վրա։ Այն պետք է նաև ստորագրված լինի, քանի որ ստորագրությունը ձեռագրի կարևոր տարր է։

ԿԱՂԱՊԱՐԻ ԿԱՐԵՎՈՐՈՒԹՅՈՒՆԸ

Ձեռագրաբանը ձեռագրի վերլուծությունն իրականացնում է դպրոցներում մեզ սովորեցված, նախապես տրված կաղապարի հիման վրա և դիտարկում է բոլոր փոփոխությունները, որ նկատվում են դրա համեմատությամբ։ Այս կաղապարը տարբեր է՝ կախված մեր ազգությունից։

Ձեռագրաբանական վերլուծություն անելու համար կա երեք տվյալ, որ պետք է իմանալ՝ սեռը, տարիքը և կրթության մակարդակը։

ՁԵՌԱԳՐԱԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆՆ ՈՒ ՀՈԳԵԲԱՆՈՒԹՅՈՒՆԸ

Լավ ձեռագրաբան լինելն անհնար է, եթե չունես որոշ հոգեբանական գիտելիքներ։ Ձեռագրաբանական վերլուծությունը սկսվում է նկարագրությունից, թե ինչպես են ուրիշները տեսնում մեզ։ Բայց ձեռագրաբանի աշխատանքը դառնում է հետաքրքիր, երբ նա փորձում է հասկանալ և բացատրել ինչուն ու ինչպեսը։ Նա պետք է փորձի հասկանալ ներքին տրամաբանությունը, որ ոգեշնչում է մեզ։ Այս փուլում ձեռագրաբանն առանց հոգեբանական գիտելիքի անկարող է իր աշխատանքը պատշաճ կերպով կատարել։ Հոգեբանության ոլորտի գիտելիքը անհրաժեշտ է պաշտպանական մեխանիզմների, ձեռագրի վրա իրենց հետքը թողնող ֆրոյդյան փուլերի մեջ խորանալու համար, հասկանալու համար, թե արդյոք մենք ուրիշներին սիրելուց առաջ մեզ սիրում ենք և այլն։ Այս բոլոր հոգեվերլուծական և հոգեբանական հասկացողությունները մեզ թույլ են տալիս սահմանել և հասկանալ կապը, որը կա պատկերում կողք կողքի դրված, բայց երբեմն հակասական հուշումների միջև։

Այդ պատճառով էլ ավելի ու ավելի շատ ձեռագրաբաններ այսօր ունեն հոգեբանի աստիճան։ Ապրիորիի բացակայությունը, լսելու ունակությունը, ուշադրությունը և դիտարկման մակարդակի սրությունը անհրաժեշտ որակներ են լավ ձեռագրաբան լինելու համար։ Նա պետք է միաժամանակ սովորի խուսափել իր անձի ներգործությունից։

Բնագիրը

 Թարգմանությունը՝ Լուսի Ղարիբյանի

Խորհրդատու՝ Կարինե Թևոսյան